Lichamelijke effecten van alcohol

Het alcoholpercentage van een drankje wordt gemeten in ‘units’. De lever heeft de capaciteit om alcohol te verwerken en af te breken met een snelheid van ongeveer één eenheid (8 g alcohol) per uur. Medische deskundigen bevelen aan dat de dagelijkse inname van alcohol niet meer dan 3-4 eenheden (bij mannen) of 2-3 eenheden (bij vrouwen) is. Alcohol heeft een kalmerend effect op het zenuwstelsel door stimulatie van het beloningssysteem in de hersenen. Door deze stimulatie ontstaat een ‘high’ of ontspannen gevoel bij de gebruiker van alcohol, die tevens een ontremmende werking heeft.Misbruik van alcohol heeft een verscheidenheid van negatieve effecten voor lichaam en geest. De meest voorkomende negatieve effecten zijn:

Chronische leverziekte

Alcohol is de meest voorkomende oorzaak van chronische leverziekte. Alcoholgerelateerde leverziekte omvat leververvetting, hepatitis en levercirrose. Cirrose – een onomkeerbare vorm van leverziekte – komt bij 15% tot 30 % van de zware alcoholgebruikers voor. Vooral vrouwen lopen meer risico op leverziekte. Leverziekte en cirrose van de lever komen ook steeds meer voor in de jongere leeftijdsgroepen.

Onvruchtbaarheid

Alcohol is giftig voor sperma en zwaar drinken vermindert het aantal zaadcellen en de kwaliteit.

Alcoholgebruik door de vrouw rond de conceptie verlaagt de vruchtbaarheid en verhoogt de kans op een miskraam en foetale sterfte. Zo zijn er aanwijzingen dat alcohol het rijpingsproces van de eicel kan beïnvloeden. Dit kan de eicel schaden en verhoogt daarmee de kans op lagere vruchtbaarheid en op vruchtdood. Daarnaast kunnen vrouwen op zijn vroegst pas twee weken na het moment van conceptie weten dat ze zwanger zijn, waardoor de kans bestaat dat een vrouw drinkt gedurende deze eerste twee weken van de zwangerschap zonder dat ze weet dat ze zwanger is. Ook alcoholgebruik in deze eerste twee weken kan schade aan het embryo veroorzaken. Deze kans neemt toe naarmate de vrouw meer alcohol drinkt (Eggert et al., 2004).

Kanker

Veel vormen van kanker zijn direct gerelateerd aan chronisch zwaar alcoholgebruik. Dit geldt bijvoorbeeld voor kanker van de mond, keel, slokdarm, borst, darm en lever.

Angst en depressie

Langdurig alcoholgebruik leidt vaak tot psychische problemen zoals angst en depressie.

Ontwenningsverschijnselen

Zware drinkers zullen ook ontwenningsverschijnselen ervaren zoals misselijkheid en braken, hartkloppingen, zweten, trillingen, en slaapproblemen.

Geheugenverlies & black-outs

Een black-out resulteert in een onvermogen om de details te herinneren van gebeurtenissen die tijdens een drinkgelag hebben voorgedaan. Black-outs kunnen optreden na overmatig inname van alcohol en de kans op geheugenverlies naarmate de inname van de hoeveelheid van alcohol toeneemt.

Een vergevorderd stadium van geheugenverlies als gevolg van alcoholgebruik is de ‘ziekte van Korsakov’. Deze ziekte wordt gekenmerkt door aanhoudende geheugen- en leerproblemen ontstaan door een tekort aan vitamine B1.

Beschadigingen aan de hersenen

Chronische zware gebruikers van alcohol en mensen die lijden aan de gevolgen van een verslaving lopen het risico op beschadiging aan de hersenen die leiden tot algemene cognitieve stoornissen. In het dagelijkse leven hebben zware drinkers bijvoorbeeld problemen met besluitvorming, controle en geheugen. De gevolgen van alcohol op de hersenen worden heviger naarmate de gebruiker langdurig alcohol gebruikt. Sommige schade is herstelbaar, maar het proces van herstel is langzaam.